Grote zorgen na nieuwe cijfers over rokende jongeren

Ruim 1 op de 5 jongeren (tussen de 12 en 25 jaar) rookt wel eens een e-sigaret/vape. Dat blijkt uit nieuwe cijfers. Het aantal rokende twaalf- tot zeventienjarigen is bovendien opvallend groot. Alarmerend en zorgelijk: het roken van e-sigaretten leidt tot gezondheidsschade en jonge tieners raken snel en ongemerkt verslaafd aan nicotine. 

4 oktober 2023

'De schade aan jonge hersenen is onherstelbaar'

Voor de eerste keer deed het Trimbos-instituut onderzoek naar het gebruik van e-sigaretten/vapes onder jongeren, in opdracht van het kabinet. Meer dan 4.700 jongeren tussen de 12 en 25 jaar namen deel aan het onderzoek. De cijfers laten zien dat 1 op de 5 jongeren het afgelopen jaar vapete, variërend van 1 keer per maand tot elke dag.   

Jonge tieners

Vooral de leeftijd van de rokende jongeren is zorgwekkend, vertelt Esther Croes (arts-epidemioloog, Trimbos Instituut). Van de groep twaalf- tot veertienjarigen gebruikte 10,2% het afgelopen jaar een e-sigaret/vape. Dit loopt op tot 23,3% van de vijftien- tot zeventienjarigen.

Ongemerkt verslaafd gemaakt

Esther Croes legt uit hoe jongeren ongemerkt verslaafd raken aan nicotine: “In de vapes die op de markt zijn in Nederland zitten gigantische nicotineconcentraties, het is daarom al snel verslavend. In veel vapes zitten nicotinezouten, dat is een vorm van nicotine die niet scherp is in de keel, maar razendsnel in de hersenen aankomt waardoor je niet merkt dat je nicotine opneemt.”

Esther geeft aan dat de ‘slimme marketingtrucjes van de tabaksindustrie’ ervoor zorgen dat zo veel jongeren beginnen met roken: “Fabrikanten hebben een enorm palet aan smaakjes, geurtjes en kleurtjes in zo’n vape gestopt om jongeren nicotineafhankelijk te maken. Als je dus eenmaal begint met vapen is het voor de tabaksindustrie een verdienmodel voor het leven. De tabaksindustrie gaat wat dat betreft over lijken.”

Nicotinevergiftiging

Doordat e-sigaretten/vapes zo mild aanvoelen, ligt het risico van nicotinevergiftiging op de loer. “Dan worden jongeren draaierig, duizelig en in het ergste geval kunnen ze daar een epileptische aanval van krijgen,” legt Esther uit.

Schade aan de hersenen

Daarnaast is op de lange termijn nicotine extra slecht voor tieners, omdat het de hersenontwikkeling verstoort. “Dat zorgt ervoor dat ze de rest van hun leven extra risico lopen op blijvende schade en mentale problemen – denk aan angststoornissen, concentratieproblemen en depressies.” Deze schade aan de hersenen is onherstelbaar.

Opstapje

Bovendien blijkt uit het onderzoek dat een groot deel van de jongeren die vapen, ook tabakssigaretten rookt. 69,1% van de jongeren die maandelijks een e-sigaret/vape gebruikt, rookt óók sigaretten met tabak. Het Trimbos-instituut waarschuwt al langer dat ‘vapen vaak een opstapje is naar het gewone roken’.

Artsen: ‘Praat met je kind over vapen’

Een collectief van artsen maakt zich zorgen over de nicotineverslaving bij jongeren. Daarom roepen zij op: laat vapen niet onbesproken. Ze maakten een video samen met bezorgde ouders. Het advies van de artsen aan ouders: kijk samen met je kind deze video, ga het gesprek aan (op deze pagina vind je tips) en check www.artsenslaanalarm.nl voor meer informatie en tips over wat je nog meer kunt doen.

 

Meer informatie

De tabaksindustrie doet ons graag geloven dat e-sigaretten ‘minder schadelijk zijn’ en verspreidt veel misinformatie. Gelukkig is er inmiddels ook veel betrouwbare informatie beschikbaar over e-sigaretten/vapes. Bijvoorbeeld:

Lees verder