Meeroken in de buitenlucht: hoe schadelijk is dat?
Binnen meeroken (andermans rook inademen) is erg schadelijk, dat weten veel mensen wel. Maar hoeveel kwaad kan ‘passief roken’ als je buiten bent? Dit is schadelijker dan het lijkt, blijkt uit nieuw onderzoek. Oók in de buitenlucht ademen niet-rokers schadelijke rook met nicotine in. Dit veroorzaakt astma, COPD, longkanker, beroerten, hart- en vaatziekten en vroegtijdige sterfte.
De onderzoekers zijn voorstander van méér rookvrije omgevingen: “We hopen dat dit onderzoek mensen bewust maakt dat je ook buiten rook binnen kunt krijgen.”
28 mei 2024
Nederlands onderzoek
Meeroken noemen we ook wel ‘passief roken’ of ‘tweedehands rook’. Nederlandse wetenschappers zochten uit hoe schadelijk meeroken is als je buiten bent. Ze bezochten verschillende buitenlocaties voor luchtkwaliteitsmetingen op plekken waar veel gerookt wordt. Denk aan terrassen, ingangen van openbare gebouwen en bushaltes.
Meetmethoden
De onderzoekers hielden bij hoeveel rokers er in de buurt waren en hoe sterk de rookgeur was. ‘Meeroken’ meten kan op verschillende manieren. Fijnstof is makkelijk meetbaar, maar kan ook ergens anders vandaan komen dan van roken, bijvoorbeeld van uitlaatgassen en open haarden. De onderzoekers kozen daarom om nicotine in de lucht en 3-ethenylpyridine (3-EP) te meten, om blootstelling aan passief roken te laten zien. Dit wijst namelijk het meeroken van zowel sigaretten als e-sigaretten.
Sterkere rookgeur = meer nicotine in de lucht
Wat blijkt? Als anderen in jouw buurt roken, adem je als niet-roker óók in de buitenlucht nicotine en andere schadelijke stoffen in. Hoe meer mensen in de buurt roken, hoe meer nicotine binnenkrijgt. En ook goed om te weten: hoe sterker de geur van de (tabaks)rook, hoe meer nicotine er in de lucht aanwezig is.
Long- en hartschade
Regelmatig meeroken veroorzaakt grote gezondheidsproblemen bij niet-rokers, zoals astma, COPD en beroerten. Het kan zelfs dodelijk zijn. Bekend is dat regelmatig meeroken de kans op ernstige ziekte vergroot, zoals longkanker (20-30% meer kans), beroerten (20-30% meer kans) en hart- en vaatziekten (25-30% meer kans).
Zelfs kort meeroken kan zorgen voor schade. Na een uur meeroken op een terras, kan je bijvoorbeeld al ontstekingsreacties krijgen en een verminderde longfunctie ervaren. Hierdoor kun je benauwd worden.
Steeds meer rookvrije plekken
Rookvrije plekken zijn een effectieve manier om mensen te beschermen tegen de schade van meeroken. In de afgelopen jaren nam de Nederlandse overheid daarom verschillende maatregelen: eerst binnen en daarna ook buiten. Zo werd roken verboden in openbare gebouwen (1990), op het werk (2004), in het openbaar vervoer (2008) en in de horeca (2014). Sinds 2020 zijn alle schoolterreinen wettelijk rookvrij. Ook worden steeds meer buitenruimtes rookvrij, vooral plekken waar kinderen komen, zoals sportvelden, speeltuinen, attractieparken en vakantieparken.
Bewustwording
Ondanks deze stappen komt meeroken in de buitenlucht nog veel voor. De onderzoekers zijn daarom voor méér rookvrije plekken, zoals ov-haltes en terrassen. Onderzoeker Jeroen Bommelé zegt hierover: “We hopen dat dit onderzoek beleidsmakers en eigenaren van terrassen en andere openbare plekken bewust maakt dat je ook buiten schadelijke (tabaks)rook kunt inademen. ”
Rookvrije Generatie
Het onderzoek is uitgevoerd door het Trimbos-instituut en gefinancierd door onder andere Longfonds, KWF en Hartstichting. Samen zijn we op weg naar een Rookvrije Generatie. Want elk kind moet de kans krijgen om rookvrij op te groeien, zonder de schadelijke effecten van (mee)roken en de verleiding om te gaan roken.
Meer weten over meeroken? Lees dan dit artikel.
