Veelgestelde vragen

Een generatie kinderen die opgroeit zonder de schadelijke gevolgen van (mee)roken en vrij van de verleiding om te gaan roken (waaronder vapen). Een generatie die vanaf de zwangerschap hiertegen beschermd wordt. Die in vrijheid kan kiezen voor een gezonde toekomst, zonder nicotineverslaving. De Rookvrije Generatie is een initiatief van de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij: Hartstichting, KWF en Longfonds. 

We zijn op weg naar een Rookvrije Generatie, maar dat gaat niet vanzelf. Daar hebben we iedereen voor nodig. VOOR ROOKVRIJ. laat zien dat we, met een positieve toon, strijden voor een Rookvrije Generatie. En daar kan iedereen zich bij aansluiten.  

We zijn voor een samenleving waarin rookvrij de norm is. We geven kinderen de kans om rookvrij op te groeien, door de tabaksindustrie geen plek meer te geven. We gaan voor veilige en gezonde rookvrije plekken voor iedereen. We zijn voor het beperken van de verleiding van alle nicotineproducten. We zijn voor een samenleving waarin iedereen die wil stoppen, kan stoppen.   

Gelukkig roken steeds minder mensen. Ongeveer vijftig jaar geleden rookte meer dan de helft van de Nederlanders, in 2024 nog maar 18,2% van de volwassenen. Toch zijn dat nog steeds miljoenen Nederlanders, waarvan er elk jaar 20.000 sterven aan de gevolgen van (mee)roken: longkanker, keelkanker, hartinfarcten, beroertes en COPD bijvoorbeeld. Maar liefst 672.000 Nederlanders zijn chronisch ziek door roken.  

Ondanks deze cijfers raken iedere week honderden kinderen verslaafd aan roken (waaronder vapen). Al na een paar (e-)sigaretten kunnen kinderen verslaafd zijn. Hoe jonger je begint, des te erger de verslaving. Hier willen wij iets aan doen. 

Voor gezondheidsfondsen is het voorkomen van ziekten belangrijk. Dat doen we op verschillende manieren en onderwerpen, onder meer door op de grootste vermijdbare risicofactor (roken) samen te werken aan een Rookvrije Generatie. Elk jaar overlijden in Nederland ongeveer 20.000 mensen aan de gevolgen van (mee)roken, daarom vinden wij het zo belangrijk om kinderen te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van (mee)roken en de verleiding om te gaan roken. 

Uiteraard zijn er ook andere factoren die een risico vormen voor het gezond opgroeien van kinderen. Denk aan drugs, alcohol, te weinig bewegen en ongezonde voeding. Gelukkig zijn er in aanvulling op de Rookvrije Generatie andere initiatieven waarin gezondheidsfondsen werken aan de gezondheid van kinderen en jongeren, zoals de Gezonde Generatie. De Gezonde Generatie werkt aan een gezonde basis, gezonde leefstijl en een gezonde omgeving voor de Nederlandse jeugd waarin gezonde voeding, voldoende bewegen, mentale gezondheid en vrij blijven van verslavingen aan tabak, alcohol, drugs en gamen een onderdeel van zijn.  

De meeste rokers beginnen voor hun 18e levensjaar. In de tienerjaren zoeken pubers de grenzen op, zijn ze nieuwsgierig en extra gevoelig voor invloeden van buitenaf. Ze spiegelen zich aan hun leeftijdsgenoten en beroemdheden, en sluiten zich vaker af van ouders en andere autoriteiten.  

Juist in die kwetsbare fase, doet de tabaksindustrie er alles aan om tieners te verleiden en verslaafd te maken aan nicotine. Met producten die ontwikkeld zijn voor tieners, kleurtjes en illegale reclame op sociale media. Met zo’n machtige industrie tegenover een jonge tiener, kun je niet meer spreken over vrije keuze.   

De tabaksindustrie richt zich op tieners, omdat nicotine voor tieners extra verslavend is. De tabaksindustrie heeft ook in geheime documenten gezegd: tieners zijn onze ideale doelgroep om zieke en dode klanten te vervangen. 

Hoe jonger je begint, hoe sterker de verslaving. En dat betekent voor de tabaksindustrie: meer levenslange klanten en dus meer geld. Bovendien kunnen tieners de gevolgen van hun rook- en vape gedrag nog niet overzien.  

Dat kun je best zeggen. De tabaksindustrie doet er alles aan om tieners verslaafd te maken aan nicotine, één van de meest verslavende stoffen die er zijn. Als je nicotineverslaafd bent, is dat dus niet je eigen schuld, maar een gevolg van de invloed van de tabaksindustrie.   

Het initiatief komt van de  Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (Hartstichting, KWF en Longfonds). Inmiddels hebben al veel partijen aangegeven achter een Rookvrije Generatie te staan. Zorginstellingen, gemeenten, scholen, sportverenigingen, speeltuinen en bedrijven sluiten zich aan. Ook de overgrote meerderheid van de Nederlanders steunt het streven naar een Rookvrije Generatie. Als steeds meer mensen en organisaties zich blijven aansluiten en actief worden, bereiken we ons doel: een Rookvrije Generatie. Bekijk de rookvrij kaart van Nederland voor een overzicht van iedereen die meedoet. 

Zeker! Het begint bij zelf het goede voorbeeld te geven en niet (meer) roken in de buurt van kinderen. Ook kun je actie ondernemen om bijvoorbeeld je sportclub of bedrijf rookvrij te maken. Zo wordt rookvrij steeds meer de norm. Bekijk wat jij kunt doen.  

Gaat het om een wettelijk verplicht rookvrij terrein, zoals de schoolterreinen? Dan moet de eigenaar (de school) rokers aanspreken en kan de NVWA boetes uitdelen aan de eigenaar als diegene het rookverbod niet goed handhaaft.  

Is een terrein ‘vrijwillig’ rookvrij, bijvoorbeeld op initiatief van een horecazaak of sportclub? Dan is het aan de eigenaar en medewerkers/vrijwilligers om rokers aan te spreken. Meestal zijn er dan geen sancties verbonden aan roken op het terrein.  

Rookvrij materialen helpen bezoekers onderling om elkaar aan te spreken en te wijzen op het rookvrij beleid. In dit document vind je tips en tricks om mensen die roken op een rookvrij terrein aan te spreken. 

Je bent niet alleen: de meeste rokers willen graag stoppen. Maar stoppen met een nicotineverslaving blijkt in de praktijk vaak vallen en opstaan. Het is niet gek als het niet in één keer lukt, want gemiddeld zijn er 6 pogingen nodig om definitief te stoppen.  

Er zijn verschillende manieren om te stoppen: bijvoorbeeld alleen of met hulp/begeleiding. Het belangrijkste is dat je een manier vindt die goed bij jou past. Vraag bijvoorbeeld je huisarts eens om hulp. En kijk op www.ikstopnu.nl, www.rookvrijeouders.nl of doe mee aan Stoptober.  Veel succes! 

Onder jongeren zien wij de populariteit van vapes (e-sigaretten) groeien. Dat vinden wij zorgwekkend, omdat het roken van vapen schadelijk is voor de gezondheid. In de damp van e-sigaretten zitten stoffen die verslavend, giftig en kankerverwekkend zijn. 

Daarom vinden wij het goed dat er maatregelen zijn die kinderen beschermen tegen de verleiding om deze producten te gaan gebruiken. Het verbod op zoete smaakjes is daar een goed voorbeeld van, omdat juist die aantrekkelijke smaakjes eraan bijdragen dat jongeren beginnen met het roken van vapen. Er zijn ook aanwijzingen dat vapes voor jongeren een opstapje zijn naar sigaretten met tabak. Dat willen wij voorkomen. 

Veel mensen denken dat vapen een gezond alternatief is voor het roken van sigaretten met tabak. Dat is niet waar. In de damp van vapes zitten veel schadelijke chemische en kankerverwekkende stoffen, die schade veroorzaken aan hart, longen en je DNA. Op lange termijn kan deze DNA-schade leiden tot kanker. 

Veel vapes bevatten nicotine: een erg verslavende stof die in hoge doseringen leidt tot hartkloppingen, duizeligheid, hoge bloeddruk en zelfs epileptische aanvallen. Vaak bevatten vapes nicotinezouten. Die zijn extra verslavend, omdat ze nicotine sneller afleveren aan de hersenen. De meeste vapes bevatten ongeveer evenveel nicotine als 2 of 3 pakjes sigaretten. Daardoor bestaat het gevaar dat iemand (ongemerkt) heel veel nicotine binnenkrijgt en snel(ler) verslaafd is. Vapes zijn dus schadelijk voor de gezondheid én erg verslavend.  

Ja, rookvrij is ook vapevrij. Vapes (met en zonder nicotine) en e-sigaretten vallen onder de Tabaks- en rookwarenwet. Waar het rookverbod geldt, geldt ook een vapeverbod. 

Rookvrije omgevingen zijn dus ook vapevrij. Zo beschermen we jongeren tegen de verleiding van het gebruik van vapes en laten we zien dat dit geen normale producten zijn. Op die manier werken we toe naar een Rookvrije Generatie die opgroeit zonder nicotineverslaving. 

Wil je duidelijker aangeven dat rookvrij ook vapevrij is op jouw rookvrije terrein? Bestel dan dit bord.

Als ouder kun je verschillende dingen doen om je kind te helpen. De eerste stap het aangaan van het gesprek, op een open en niet-oordelende manier. Stel vragen, luister naar wat je kind zegt en probeer begrip te tonen. Als je op zoek bent naar concrete hulp zijn er verschillende aanbieders van begeleiding. Alle aanbieders hebben contracten met zorgverzekeraars. Kijk op www.ikstopnu.nl en www.helderopvoeden.nl voor meer tips en informatie. 

Je mag het beeldmerk van de Rookvrije Generatie gebruiken als je aan de voorwaarden voldoet. Lees meer.

In de webshop kun je rookvrij materialen bestellen om aan te duiden dat een omgeving rookvrij is, zoals rookvrij-borden, spandoeken of beachflags. 

Op dit moment bieden we gratis borden aan voor buitensportverenigingen, speeltuinverenigingen, buitenzwembaden en scoutinggroepen die een (deels) rookvrij beleid hebben. Kinderboerderijen Actief verstrekt gratis rookvrij-borden aan rookvrije kinderboerderijen. Bestel hier de gratis borden. Op deze website vind je ook andere rookvrij-materialen, zoals spandoeken, posters en stickers.